Με τον νέο νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή πριν από λίγες εβδομάδες, αλλάζουν πολλά δεδομένα στην λειτουργία των Δήμων από το νέο έτος.

Στο νόμο (5056/2023), περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και οι ρυθμίσεις:

Μέσα  στο πρώτο εξάμηνο της νέας αυτοδιοικητικής θητείας, θα πρέπει να αποροφηθούν όλες οι ρυθμίσεις που φέρνει ο νόμος, μεταξύ των οποίων η ενσωμάτωση των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου στον πυρήνα λειτουργίας του δήμου και η σύνταξη του νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας. Στον εν λόγω νόμο περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι εξής σημαντικές ρυθμίσεις:

1. Επαναφέρει τον ορισμό των αντιδημάρχων αποκλειστικά από την παράταξη του δημάρχου (άρθ.3).

2. Προβλέπει τη δυνατότητα ανάκλησης του ορισμού των αντιδημάρχων από τον δήμαρχο οποτεδήποτε (άρθρο 3).

3. Τροποποιείται η διαδικασία ανάδειξης του Προεδρείου του Δημοτικού Συμβουλίου. Για κάθε θέση του προεδρείου, πλέον υποδεικνύεται ένας υποψήφιος από τον επικεφαλής κάθε παράταξης, στον οποίο δίδεται η εξουσία να αποφασίσει, λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθεση της παράταξής του. Η ψηφοφορία καθίσταται φανερή (άρθρο 4).

4. Προβλέπεται ότι δεν είναι δυνατή η διαγραφή του επικεφαλής μιας δημοτικής παράταξης από τα μέλη της, με το σκεπτικό ότι, ως αρχηγός του συνδυασμού που πλειοψήφησε, διαθέτει την άμεση λαϊκή νομιμοποίηση (άρθρο 5).

5. Προβλέπεται ότι δημοτικός σύμβουλος που ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε χάνει και τη θέση που κατείχε, λόγω της ιδιότητας του συμβούλου δημοτικής παράταξης, σε πάσης φύσης συλλογικά όργανα, επιτροπές και συμβούλια και δεν μπορεί να παραμείνει ή να οριστεί αντιδήμαρχος ως λογικό απότοκο της εφαρμογής πλειοψηφικού συστήματος (άρθρο 5).

6. Περιορίζεται η υποχρεωτική δια ζώσης διεξαγωγή της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου σε μία φορά τον μήνα, καθώς η εμπειρία της πανδημίας την προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο κατέδειξε ότι τα σύγχρονα μέσω τηλεδιάσκεψης διευκολύνουν τη διεξαγωγή συνεδριάσεων εξ αποστάσεως (άρθρο 6).

7. Απαλείφεται η υποχρέωση ενημέρωσης των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου με φυσικό τρόπο, καθώς η ηλεκτρονική ενημέρωση πλέον έχει καταστεί συνήθης πρακτική που διευκολύνει την άμεση ενημέρωση όλων των μελών. (άρθρο 6)

8. Ορίζει υποχρεωτική ελάχιστη προθεσμία δύο ημερών για την ενημέρωσή των δημοτικών συμβούλων για τα θέματα των συνεδριάσεών του Σώματος, προκειμένου να έχουν ικανό χρόνο ενημέρωσης και προετοιμασίας (άρθρο 6)

9. Ορίζεται η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου ως προϋπόθεση για την έγκριση της συζήτησης κατεπειγόντων ή εκτός ημερησίας διάταξης θεμάτων (άρθρο 6).

10. Εισάγεται ειδική μη – αποφασιστικού χαρακτήρα διμηνιαία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τον έλεγχο των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής. Σε αυτή τη συνεδρίαση γίνεται συζήτηση για έως δέκα (10) θέματα που θέτουν οι σύμβουλοι εγκαίρως και απαντάει ο εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής (άρθρο7).

11. Καταργούνται η Οικονομική Επιτροπή και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, στη θέση των οποίων λειτουργεί εφεξής η Δημοτική Επιτροπή.

12. Καθιερώνονται δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ανοιχτά διαθέσιμα δεδομένα σε όλους τους πολίτες και επιβράβευση των αποδοτικότερων.

13. Καταργούνται τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), τα οποία ενσωματώνονται στον πυρήνα λειτουργίας των δήμων. Το πάσης φύσεως προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού ορισμένου χρόνου, μεταφέρεται πλέον στον δήμο.

14. Οι Σχολικές Επιτροπές θα περάσουν στους δήμους. Τα χρήματα που θέλει ένα σχολείο για θέρμανση ή για βελτίωση του σχολικού κτιρίου θα τα διαχειρίζεται ο δήμος κεντρικά και όχι η σχολική επιτροπή.

15. Περνά στους δήμους η αρμοδιότητα της καθαριότητας, στο οδικό δίκτυο, κατά το τμήμα που διέρχεται εντός των ορίων τους. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, μεταβιβάζονται στους δήμους τα οχήματα των περιφερειών, τα οποία χρησιμοποιούνται για την καθαριότητα του οδικού δικτύου.